To my powinniśmy wykorzystywać smartfony, a nie one nas! – mówi prof. Jean M. Twenge, gość specjalny międzynarodowej konferencji „Uwaga! Smartfon”

 

W Centrum Konferencyjnym ICE w Krakowie konferencję otworzył dr Adam Zych, prezes Fundacji Projekt PL, która jest organizatorem wydarzenia. W mowie powitalnej skierowanej do uczestników konferencji zwrócił uwagę, że nowe technologie są konieczne do rozwoju, a dorośli i dzieci powinni nauczyć się z nich dobrze i bezpiecznie korzystać.

- Technologie są dobre, a smartfony umożliwiły także organizację tej konferencji. Bez postępu technologicznego świat by się nie rozwijał. Jednak w tym wszystkim często tracimy uwagę, ile czasu poświęcać technologii, a ile robieniu innych rzeczy – powiedział dr Adam Zych.

- Nie chcemy narzekać, a zwrócić uwagę, że kosztem używania technologii cierpią nasze relacje – dodał prezes Fundacji Projekt PL.

 

 

Dr Adam Zych poinformował, że projekt „UAWGA! Smartfon” to cała akcja społeczna, która obejmuje także mniejsze wykłady, prelekcje i przeprowadzanie badań.

- Zapraszam do bycia ambasadorami tej akcji. Chcemy trafić do różnych środowisk, do rodzin. Potrzebujemy, by rosła uwaga, zainteresowanie problemem. – zaapelował dr Adam Zych.

- Smartfonów nie wykluczymy z życia, ale trzeba z nich korzystać z rozsądkiem. Smartfon nie zwalnia nas z myślenia i z troski od dzieci. – powiedział Andrzej Kulig, Zastępca Prezydenta Miasta Krakowa ds. Polityki Społecznej i Komunalnej. – Cała akcja i dzisiejsza konferencja wpisują się dobrze w działania miasta. – dodał.

 

Pierwszym merytorycznym punktem konferencji było wystąpienie (online) prof. prof. Jean M. Twenge. Jest ona profesorem psychologii na Uniwersytecie Stanowym w San Diego i autorka książki „iGen: Dlaczego dzisiejsze dzieci z doskonałymi kontaktami dorastają mniej zbuntowane, bardziej tolerancyjne, mniej szczęśliwe – i całkowicie nieprzygotowane na dorosłość”, w której analizuje zwyczaje i wartości Amerykanów urodzonych w latach 1995–2012, a więc pierwszego pokolenia, które osiągnęło wiek dojrzały po upowszechnieniu się smartfonów.

I właśnie do tych badań i opracowanych na ich podstawie wniosków odniosła się w swoim wystąpieniu. Dokonując analizy obecnego pokolenia, które nazywa się często Pokoleniem Z („zoomersi”), stwierdziła, że współcześnie proces dorastania wygląda inaczej niż dawniej. Według prof. Jean M. Twenge podstawowe znaczenie ma tempo dorastania. I jest ono wolniejsze, niż wcześniej – twierdzi badaczka.

 

- Przyrost naturalny spada, a okres dojrzewania się wydłuża – mówiła Jean M. Twenge. - Kiedyś dzieci wcześnie uczyły się samodzielności, obecnie – także ze względów bezpieczeństwa – bliżej i dłużej towarzyszą im rodzice.

 

Przytacza przykłady, które pokazują, że obecni nastolatkowie są ostrożniejsi od swych rówieśników z poprzednich pokoleń. Mniej z nich posiada prawo jazdy, rzadziej sięgają po alkohol i papierosy, mniej „randkują” i rzadziej wychodzą bez asysty rodziców. To właśnie pozwala badaczce na wyciągnięcie wniosku o późniejszym dorastaniu obecnego pokolenia młodzieży.

 

Pojawiły się też inne zjawiska. Prof. Jean M. Twenge zauważa, że wzrosło zjawisko depresji wśród młodzieży. W grupie wiekowej 18-25 lat i młodszych podwoiło się w porównaniu z latami 2011-2012.

 

Po roku 2008 wzrosło poczucie samotności u młodzieży w wieku 16 lat – i był to wzrost skokowy. Podwoiły się samookaleczenia wśród dziewcząt pomiędzy 2009 a 2018 r.

Obniżył się też poziom odczuwania szczęścia przez nastolatki – a dramatyczny spadek nastąpił po roku 2020 – pandemia zniwelowała wszelkie wcześniej obserwowane wzrosty.

 

 

Prof. Jean M. Twenge zaczęła dociekać przyczyn takiego stanu rzeczy. Wykluczyła kryzys gospodarczy, jaki dotknął USA i świat w 2008 r., bo w 2012 r. nastąpiła poprawa warunków ekonomicznych. Natomiast zauważyła, że w 2012 r. większość Amerykanów posiadała już smartfony! Poprzednie telefony nie były atrakcyjne, ale smartfony, które oferowały wiele nowych funkcji i dostęp do Internetu - tak.

- Technologia zmieniła zachowania – konstatuje Jean M. Twenge.

 

Od 2006 r. czas spędzany z telefonem podwoił się. Teraz obecność i aktywność w social mediach to prawie obowiązek. Obecna ilość czasu spędzana średnio z telefonem wynosi 8 godzin dziennie!

 

Jak twierdzi prof. Jean M. Twenge, kontakt ze smartfonem naraża na więcej chorób, depresji. Ludzie ze smartfonami nie są szczęśliwi, często są jakby nieobecni w miejscu przebywania.

- Media społecznościowe są przyczyną depresji, złego samopoczucia, niezadowolenia i pogorszenie zdrowia psychicznego po 2012 r. – powiedziała Jean M. Twenge. – I to nie depresja była przyczyną kupowania mnóstwa smartfonów, ale używanie smartfonów doprowadziło do wzrostu zjawiska depresji. – dodała badaczka.

 

Smartfony zmieniły życie społeczne i kulturę. Ekrany emitujące niebieskie, pobudzające mózg światło, działają pobudzająco, imitują dzień i nie pozwalają zasnąć, odpocząć. Instagram doprowadził młode osoby do pogorszenia odbioru własnego ciała.
Jeśli zatem technologia stoi za zwiększeniem depresji i pogorszeniem zdrowia psychicznego – co można zrobić? – pyta prof. Jean M. Twenge.

I proponuje kilka rozwiązań, mi. In.:
- możemy kontrolować czas wypoczynku;
- powinniśmy spotykać się i kontaktować osobiście;
- stosujmy bezpieczny czas używania smartfonów - to 2 godziny dziennie.

Róbmy coś w zamian – organizujmy spotkania, uprawiajmy sport, przeznaczajmy swój wolny czas na ruch, sen, odpoczynek.

 

Szkoły mogą wprowadzić całkowity zakaz używania smartfonów – na taki krok zdecydowała się np. Francja.

 

- To my powinniśmy wykorzystywać smartfony, a nie one nas! – konkluduje prof. Jean M. Twenge. - Trzeba je używać i odkładać. – mówi.

I podsumowuje: - Urządzenia takie jak smartfony mają swoje niewątpliwe zalety. Dzięki nim możemy m.in. łatwo odnaleźć drogę, szybko dotrzeć do informacji, skontaktować się z drugą osobą, czujemy się bezpieczniejsi.

- Ale pamiętajmy, że to smartfony powinny nam oświetlać drogę, a nie ją zaciemniać. Pomyślmy, jak to uczynić. – dodaje na koniec wykładu prof. Jean M. Twenge.