Logoterapia to metoda z dziedziny psychoterapii, która umożliwia człowiekowi poznanie i akceptację samego siebie oraz odnalezienie sensu własnego istnienia. Czynnikiem wyróżniającym ten nurt od pozostałych szkół psychoterapeutycznych, jest skupienie się na przyszłych celach i osiąganiu stanu szczęścia, w warunkach mierzenia się np. z brakiem siły i motywacji, z uzależnieniem, ze stanem ciągłego stresu, kryzysem egzystencjonalnym, z myślami samobójczymi i kryzysem małżeńskim . Logoterapia to praca z wartościami i celami w życiu.
Kiedy możemy zwrócić się do logoterapeuty? Pustka egzystencjalna, nerwica noogenna, depresja, zaburzenie osobowości, kryzys emocjonalny to tylko wybrane przykłady problemów, z jakimi spotykają się specjaliści logoterapeuci. Logoterapia należy do nurtu psychoterapii egzystencjalnej – czyli opiera się na analizie egzystencjalnej. Zajmuje się ona leczeniem poprzez pomoc w odnalezieniu wartości i sensu życia, który - w założeniu tej terapii - stanowi najsilniejszy rodzaj motywacji podejmowanych działań, nawet w najtrudniejszych chwilach.
Obszary działania i cele logoterapii
Logoterapeuci pomagają w rozpoznaniu, jak pacjent przeżywa swoje cele życiowe starając się uaktywnić w człowieku przeżywanie wartości trwałych oraz konfrontują bieżące zaangażowanie i doświadczenie z perspektywą przemijania życia.
Cele terapeutyczne logoterapii są następujące:
- zorientowanie na sferę noetyczną;
- analiza konfliktów dążeń;
- reorganizacja hierarchii wartości;
- odkrycie sensu;
- uświadamianie wypartych aspektów duchowości.
Viktor Frankl - twórca logoterapii
Logoterapia została opracowana przez neurologa i psychiatrę Viktora Frankla i opiera się na założeniu, że podstawową siłą motywacyjną jednostki jest odnalezienie sensu życia. Sam twórca logoterapii określa ją mianem „trzeciej wiedeńskiej szkoły psychoterapii”, obok psychoanalizy Freuda i psychologii indywidualnej Adlera.
Zamiast nietzscheańskiej doktryny woli mocy czy freudowskiej woli przyjemności, logoterapia i analiza egzystencjalna opiera się na przekonaniu, że dążenie do znalezienia sensu istnienia staje się równoznaczne z odnalezieniem najpotężniejszej siły motywującej i napędowej człowieka.
Krótkie wprowadzenie do tego systemu znajduje się w najsłynniejszej książce Frankla, „Man's Search for Meaning” (1946), która w polskim przekładzie jako „Człowiek w poszukiwaniu sensu” ukazała się w ub. roku. Autor opisuje, w jaki sposób jego teorie pomogły mu przeżyć lęk przed śmiercią i przetrwać doświadczenie Holokaustu (był więźniem Auschwitz) oraz w jaki sposób doświadczenie to rozwinęło i wzmocniło jego teorie.
Założenia logoterapii
Pojęcie logoterapii powstało z greckiego słowa logos („znaczenie”). Koncepcja Frankla opiera się na założeniu, że podstawową siłą motywacyjną jednostki jest odnalezienie sensu życia. Podstawowe zasady logoterapii to:
- Życie ma sens w każdych okolicznościach, nawet tych najbardziej nieszczęśliwych;
- Naszą główną motywacją do życia jest chęć znalezienia sensu życia;
- Mamy swobodę odnajdywania sensu w tym, co robimy i czego doświadczamy, a przynajmniej w postawie, jaką zajmujemy w obliczu sytuacji niezmiennego cierpienia i poczucia braku sensu.
Według Frankla sens życia możemy odkryć na trzy sposoby:
- tworząc dzieło lub dokonując czynu;
- doświadczając czegoś lub spotykając kogoś;
- poprzez postawę, jaką przyjmujemy wobec nieuniknionych rzeczy.
Frankl podkreślał, że uświadomienie sobie wartości cierpienia ma sens tylko wtedy, gdy nie ma dwóch pierwszych możliwości twórczych (np. w obozie koncentracyjnym) i tylko wtedy, gdy takie cierpienie jest nieuniknione – nie sugerował, że ludzie cierpią niepotrzebnie.
Frankl zwraca także uwagę na bariery w poszukiwaniu przez ludzi sensu życia. Przestrzega przed „... zamożnością, hedonizmem , materializmem …”. Twórca logoterapii zaobserwował, że zablokowanie poszukiwania sensu może być szkodliwe dla ludzkiej psychiki. Pozytywny cel i znaczenie życia łączono z silnymi przekonaniami religijnymi, przynależnością do grup, oddaniem sprawie, wartościami życiowymi i jasnymi celami. Teorie rozwoju i dojrzałości osoby dorosłej uwzględniają koncepcję celu życiowego. Dojrzałość kładzie nacisk na jasne zrozumienie celu życia, jego ukierunkowania i intencjonalności, co przyczynia się do poczucia, że życie ma sens.
Procedury pracy logoterapeuty i ekspansja
Idee Frankla zostały opracowane w formie proceduralnej. Za pomocą testu Crumbaugha i Maholicka celu w życiu (PIL), można zmierzyć znaczenie i cel egzystencji jednostki. Za pomocą tego testu badacze odkryli, że poczucie sensu życia pośredniczy w związkach między religijnością a dobrostanem.
Logoterapia pomaga wydobyć człowieka z pustki egzystencjalnej i utraty sensu życia oraz jest przydatna m.in.: w pokonywaniu lęku, leczeniu nerwicy, odbudowywaniu systemu wartości, depresji, zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych, schizofrenii oraz w leczeniu pacjentów nieuleczalnie chorych.
Od lat 90. XX w. na całym świecie stale rośnie liczba instytutów zajmujących się kształceniem i szkoleniem w zakresie logoterapii. Obecnie na świecie istnieje wiele instytutów logoterapii. W Polsce działa Krakowski Instytut Logoterapii.
CZYTAJ TAKŻE:
-
O szczęściu, sensie życia i podejmowaniu właściwych decyzji [kliknij aby przeczytać]
-
Czy chodzić z dziadkiem na ryby? [kliknij aby przeczytać]
-
Świadomość sensu życia lekiem na kryzys [kliknij aby przeczytać]
-
Jak można nauczyć kogoś kochać? [kliknij aby przeczytać]
-
Tomasz Gubała o sensie życia i logoterapii [kliknij aby obejrzeć]
Oprac.: wit
Źródło: en.wikipedia.org, logoterapia-krakow.pl
Zdjęcia: Pixabay.com