Jak mówi papież Jan Paweł II: - Pierwszą i podstawową komórką „ekologii ludzkiej” jest rodzina, w której człowiek otrzymuje pierwsze i decydujące wyobrażenia, związane z prawdą i dobrem, uczy się, co znaczy kochać i być kochanym, a więc co znaczy być osobą. Chodzi tu o rodzinę opartą na małżeństwie, gdzie wzajemny dar z samego siebie, mężczyzny i kobiety, stwarza takie środowisko życia, w którym dziecko może się urodzić i rozwijać swe możliwości, nabywać świadomość własnej godności i przygotować się do podjęcia swego jedynego i niepowtarzalnego przeznaczenia. (1)
W rozumieniu Wiktora E. Frankla definicja szczęścia i sensu życia odnosi się do funkcji, które ma spełniać rodzina: umożliwić odkrycie sensu życia i znalezienie szczęścia poszczególnym jej członkom. W dzisiejszym świecie pojęcie rodziny zostało jednak zniekształcone, co skutkuje chaosem w zachowaniu wartości, które wyznawało wiele pokoleń i które sprawdzały się przez wieki, powodując wierność i trwałość relacji.
Czy można w dzisiejszym świecie nauczyć dzieci i młodzież kochać?
Dziś wiele dzieci i młodzieży żyje w rodzinach rozbitych lub rozłączonych z powodu emigracji, a gdy dziecko nie widzi pełnych miłości relacji rodzicielskich, trudno pokazać mu, jak się kocha. Ale jest w człowieku intuicyjne pragnienie miłości, której chce doznać – i nauczyć się – od rodziców. Dlatego nawet, gdy człowiek w dzieciństwie takiej miłości nie doświadczył, w dorosłym życiu może podjąć decyzję, że chce innych obdarować swoją miłością.
Co to znaczy kochać w ujęciu Frankla?
Frankl mówi, że sens życia realizujemy przez wartości, a więc między innymi przez miłość. Poprzez wartości urzeczywistniamy siebie w człowieczeństwie, a miłość to decyzja, akt woli, pragnienie dobra dla drugiego człowieka. Ponieważ uczymy się miłości patrząc na rodziców, to ukazanie dziecku, czym jest miłość i jak można kochać, jest najważniejszym zadanie w życiu rodziców. Jeśli jednak człowiek sam nie doświadczył prawdziwej miłości, to ma szansę – dzieląc się czasem i miłością ze swoim dzieckiem – tej miłości i szczęścia doznać.
Czy można ćwiczyć się w miłości?
Miłość, którą się dzielimy, uskrzydla, daje siłę i uszczęśliwia. Im bardziej dajemy się innym, tym głębsze jest nasze człowieczeństwo, tym bardziej jesteśmy mocni, a nasza siła sprawdzi się w trudnościach, które wcześniej czy później przyjdą. Jednocześnie, aby kochać innych, trzeba najpierw pokochać i zaakceptować siebie. Dlatego trzeba dziecko nauczyć kochać przede wszystkim siebie, żeby umiało mądrze kochać innych i o nich się troszczyć.
Dr Elizabeth Lucas opisuje kobietę, która przeszła wiele terapii, ale ciągle czuła się nieszczęśliwa. Gdy trafiła do gabinetu logoterapii, dostała od dr Lucas zadanie, które polegało na tym, że wytrwale i codziennie miała uczynić dla kogoś jeden dobry uczynek. Ta pani przyszła po miesiącu, by z radością podzielić się tym, że pomagając innym, odnalazła siebie, i nie potrzebuje już terapii. Dlatego odkrycie i wsparcie potrzeb innych mogą pomóc nam podnieść się z rozpaczy, zapomnieć o bólu, uleczyć z depresji.
Dzisiaj w szkole, na studiach, w pracy, wmawiają młodemu człowiekowi, że musi mieć jakieś osiągnięcia, zanim dostanie się na studia, zanim go przyjmą do pracy. Może w tym jest odpowiedź na dzisiejsze pytanie – czemu tak wielu młodych, nawet dzieci stoi w kolejkach do psychiatry…
Tymczasem warto młodemu człowiekowi pokazywać jego wartość, jego niepowtarzalność i jego możliwości, by przenosić góry. Pokazywać, że dzięki swojej sile, odwadze i zdolnościom intelektualnym może się wiele nauczyć, a to, co się popsuło – naprawić. Ponieważ świadczy o nim nie to, co się zepsuło, ale to, że skorzysta ze swojej siły oraz że ma odwagę i potencjał do naprawienia czegoś lub zrobienia tego lepiej.
Anna CZEKUĆ
Tekst powstał w oparciu o rozmowy Anetty Ocytko i Tomasza Gubały przeprowadzone w cyklu poradnikowych audycji radiowych „Debaty Mamy i Taty”
Czytaj również:
-
Czym jest logoterapia? Poszukiwanie sensu życia według Viktora Frankla [kliknij tutaj]
----------
(1) Jan Paweł II, „Centesimus annus", Wrocław 1991
Literatura:
1. Viktor E. Frankl, „Człowiek w poszukiwaniu sensu", Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2009
2. Viktor E. Frankl, „Życie z sensem", Mando inside, Kraków 2023
1. Viktor E. Frankl, „Człowiek w poszukiwaniu sensu", Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2009
2. Viktor E. Frankl, „Życie z sensem", Mando inside, Kraków 2023
