Dzień Matki. Najważniejsza rola kobiety

 

 

 

Dla dużej części kobiet rola mamy to ta najważniejsza w życiu. Determinuje ją biologia, ale mama to także rola społeczna i kulturowa. To niezwykła rola i wyzwanie, by wydać na świat i wychować kolejne pokolenie ludzkości. Gdyby się tak zastanowić, to jakie można znaleźć ważniejsze zadanie dla człowieka?

 

Są rożne rodzaje matek. Takie, które poświęcają się rodzinie, takie, które robią zawodową karierę, wreszcie takie, które samotnie wychowują dzieci. Niektóre potrafią łączyć zawodowy awans z dobrym życiem rodzinnym, swój samorozwój dokonywać bez negatywnych skutków dla dzieci i rodziny. Zawsze jest to dla nich sporym wyzwaniem.

 

Rola mam ulega zmianom w miarę dorastania dzieci, jednak nie zmienia się istota macierzyństwa – matka to rodzicielka i ta, która dba o „emocjonalne zaplecze” rodziny. To najważniejsza osoba w życiu dziecka, bez względu na to, czy potomek jest maluchem, czy już nastolatkiem. Brak bliskiej więzi między matką a dzieckiem może skutkować poważnymi konsekwencjami dla rozwoju dziecka, np. chorobą sierocą w przypadku brak matki w pierwszych miesiącach życia.

 

 

Matka to przede wszystkim osoba dbająca o ogień domowego ogniska i podtrzymująca ciepło rodzinne. Matka nastawia się na dawanie, a nie na branie. Powinna cechować ją ofiarność oraz – według Ericha Fromma – bezwarunkowa miłość do dzieci, która daje poczucie bezpieczeństwa, wsparcie, zrozumienie i troskę, która kocha za to, że po prostu się jest, a nie za to, jakim się jest.

 

Rola matki ma także charakter instytucjonalny, bardziej formalny. Jak twierdzą psychologowie, sprowadza się do pięciu głównych modeli:

• matki – gospodyni domowej,
• matki – opiekunki,
• matki – wychowawczyni,
• matki – integratorki życia rodzinnego,
• matki – zaspokajającej potrzeby domowników.

 

Jak to wygląda w praktyce możemy dowiedzieć się np. z cyklicznie publikowanych na naszym portalu felietonów dr Pauliny Michalskiej z cyklu Matka Polka. Tam – w żartobliwym tonie – poznajemy rodzinną matczyną codzienność i wielość problemów, z jakimi styka się prawie każda mama.

 

A w poważnym tonie o roli mam dowiadujemy się z codziennych wiadomości. Te, które zmuszone zostały do ucieczki z Ukrainy na skutek rosyjskiej agresji pokazują, do czego zdolna jest matczyna miłość i jaka jest rola mamy – jej miłość, odpowiedzialność, troska, determinacja - wobec dzieci w momencie najpoważniejszego zagrożenia. I poznajemy też polskie mamy, które starają się im pomóc w tym najtrudniejszym w życiu okresie.

 

 

 

Nie do wszystkich ról jednakowo się nadajemy. Mamy różne predyspozycje, konstrukcję psychiczną, wrażliwość. Na nasze postępowanie w dorosłym życiu wpływa wychowanie i nabyte doświadczenia.

 

Istnieją więc różne typy macierzyństwa, a świadomość i wiedza na efektywnego wypełniania rodzicielskich obowiązków rośnie z czasem. Współcześnie tradycyjne wartości związane z „misją macierzyństwa”, takie jak: czystość, wierność, ofiarność, bezinteresowność czy religijność, odchodzą powoli w niebyt, przestają cieszyć się popularnością ze względu na kryzysy i niekorzystne przemiany w całym życiu społecznym, w tym także rodzinnym.

 

 

 

Zmiany gospodarcze i jakościowe na rynku pracy wyraźnie wpłynęły na ograniczenie możliwości realizacji zadań macierzyńskich, głównie przez młode kobiety. Dlatego w wielu krajach wiek, kiedy kobiety rodzą pierwsze dziecko, znacznie się przesunął w górę. Współczesnej kobiecie brakuje czasu, by być dobrą matką, wychowawczynią, opiekunką, by dawać wsparcie i racjonalnie kontrolować poczynania dziecka. Dlatego cały czas trwa dyskusja, a niekiedy wprowadzane są już konkretne rozwiązania, które mają na celu pogodzenie pracy zawodowej kobiet z ich rolą jako matki.

 

Kobieta ma wiele obowiązków rodzinnych. Cały czas, jeszcze dziś, kiedy pełni ważną rolę w biznesie czy polityce, jest to może nie sensacja, ale odczytuje się taki fakt jako wyjątek, mimo, iż takie sytuacje są coraz częstsze. Kobiety zostają szefami rządów - premierami, prezydentami (prezydentkami?), także ministrami (ministerkami?) i pełnią wiele innych odpowiedzialnych funkcji państwowych, firmowych i społecznych, będąc jednocześnie matkami. Zdarza się – choć to nie są przypadki częste – że wychowują bardzo małe dzieci. Oczywiście wtedy najczęściej pomocny jest mąż, rodzina, osoby z zewnątrz – choć nie jest możliwe, by zastąpili oni dzieciom mamę, i zresztą nie o to chodzi, a o pewne ułatwienia.

 

W cywilizacji i kulturze europejskiej kobieta i matka ma dużo obowiązków, ale i praw. W innych kulturach i religiach jej rola jest często podporządkowana światu mężczyzn, a jej prawa społeczne i polityczne bardzo ograniczone, bądź w ogóle dla niej niedostępne.

 

Współczesna cywilizacja nie poprzestała też na badaniach i odkryciach w technice czy genetyce, co jest miarą postępu, ale eksperymentuje także obszarach biologii i ról społecznych. Czasami trudno połapać się jaki jest cel takich działań.

Zaburzają one tradycyjny i naturalny model rodziny, a de facto wpływają na rolę matki. Natura jednak dobrze się zabezpieczyła i nie tak łatwo – jeśli w ogóle - będzie można ją oszukać.

 

Ojciec, albo ogólniej – mężczyzna, w jakichś szczególnych przypadkach, może próbować przejąć cześć roli matki, ale zawsze będzie to niedoskonałe i nienaturalne. I nie pomoże tu nawet zmiana płci.