Coraz rzadziej ludzie dostrzegają nawzajem swoje potrzeby, coraz mniej w dzisiejszym społeczeństwie zaufania do pomocnej dłoni, coraz trudniej przychodzi człowiekowi wyciągnąć tą pomocną dłoń do bliźniego. Zapomina człowiek o tym, że to między innymi ta druga osoba może stać się tym światłem, które może pomóc odnaleźć nie tylko sens życia ale i zadanie dla którego został powołany do życia. Czyż nie jest źródłem szczęścia świadomość, że jest się na swoim miejscu i że się jest potrzebnym może tym kilku potrzebującym mojego talentu i wsparcia.
- Tam, gdzie potrzeby świata spotykają się z twoimi talentami, a twoje potrzeby spotykają się z talentami innych – parafrazując słowa dr Elizabeth Lucas – tam jest twoje powołanie.
Dzisiaj większość ludzi czuje się zagubionych. Poszukują sensu życia, poszukują wsparcia w wychowaniu dzieci, poszukują przyjaciół i prawdziwych relacji. Często słyszy się od ludzi: - Mamy problemy, widzimy, co się dzieje, wiemy, jaka jest rzeczywistość, ale nie wiemy, gdzie znaleźć rozwiązanie, gdzie znaleźć wsparcie! Lub też: - Wcześniej szkoła, sąsiad, otoczenie wspierało, ponieważ przekazywało obiektywne i wspólne wszystkim wartości, a teraz wartości każdy ma swoje. Jak wychować dziecko, jak pomóc dzieciom żyć prawdziwymi wartościami?
Coraz głośniej rozbrzmiewa wołanie o pomoc współczesnej młodzieży i dzieci, coraz częściej doświadczających kryzysów i zaburzeń psychicznych. Świat zagłusza ten krzyk swoim pędem i chaosem, czy to w mediach, czy w pracy, czy nawet wśród najbliższych w rodzinie.
Jak i gdzie w obecnej sytuacji można odnaleźć sens życia, w jaki sposób poczuć się szczęśliwym człowiekiem – i być nim trwale? Czy zwiększona liczba psychoterapeutów jest w stanie zatrzymać skalę problemów psychicznych dzieci i młodzieży? Czy świat wreszcie się obudzi i uzna istotę i przyczynę problemu?
Tempo, narzucane w pracy, w szkole, w mediach, potrzeby, sztucznie napędzane przez Internet i świat reklamy, niszczą nasze prawdziwe „ja”, a zastępuje je pragnieniami: mieć więcej, znaczyć więcej, być kimś więcej. Człowiek po 10-12 godzinnym dniu pracy wraca do domu, by zregenerować siły przez sen i znowu wrócić do pracy. Ludzie bliscy, tworzący rodzinę, mijają się w drzwiach i stają się dla siebie obcy, nie mają czasu na dostrzeżenie potrzeb współmałżonka, a tym bardziej dzieci.
Dlatego tak aktualnie brzmi głos Viktora E. Frankla i przesłanie Logoterapii – nurtu psychologii, któremu dał początek, przeżywając doświadczenie obozu koncentracyjnego w czasie II wojny światowej. Doświadczając ekstremalnego głodu, bólu psychicznego i fizycznego oraz będąc świadkiem śmierci całej swojej rodziny, odnalazł szczęście i sens życia, i stał się mistrzem we wspieraniu innych w jego odnajdywaniu.
W dzisiejszym świecie, wobec ogromnego kryzysu autorytetów, warto usłyszeć głos oddalony czasowo, a jednak tak aktualny. Warto zatrzymać się w pędzie, spojrzeć na cel wyścigu i zapytać siebie, czy jest on tego wart. Czy – gdy dobiegniemy do mety – będą potrzebne te osiągnięcia, tytuły i pieniądze? Czy warto, jeśli na mecie, wyczerpani psychiczne i osamotnieni, zobaczymy pustkę, bo po drodze zostawiliśmy tych, których kochaliśmy i którzy kochali nas?
Wsłuchajmy się w głos z obozu koncentracyjnego, który mówi, że człowiek jest istotą duchową i nie znajdzie pokoju, dopóki nie odwoła się do tego, co stanowi jego najgłębszą potrzebę: potrzebę kochania i bycia kochanym, potrzebę poznania prawdziwego „Ja”, odkrycia wartości i mocy, która została złożona w jego wnętrzu.
Szczęście znajdziemy więc w nas samych, w relacjach, które tworzą się, kiedy nasz talent, nasze dobro spotyka się z potrzebą drugiej osoby; kiedy talenty innych osób spotykają się z naszymi potrzebami i brakami. Refleksja, wynikająca z towarzyszenia we wspólnotach ludziom uzależnionym, wskazuje, że najskuteczniejszym lekarstwem, które każdy z nich dostrzega po pewnym czasie bycia we wspólnocie, jest przyjaźń. Stąd można wywnioskować, że problemem nie jest uzależnienie, depresja czy inne deficyty. Problemem jest brak relacji, brak możliwości kochania i bycia kochanym. Dlatego właśnie problemy i potrzeby innych mogą stać drogą do odnalezienia własnego szczęścia i sensu życia.
Anna CZEKUĆ
Tekst powstał w oparciu o rozmowę Anetty Ocytko i Tomasza Gubały przeprowadzoną w cyklu poradnikowych audycji radiowych „Debaty Mamy i Taty”
------
Literatura:
1. Viktor E. Frankl, „Człowiek w poszukiwaniu sensu", Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2009.
2. Viktor E. Frankl, „Żyj z sensem", Leyko, Kraków 2023.
3. Viktor E. Frankl, „Wola sensu. Założenia i zastosowanie logoterapii", Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2021.
1. Viktor E. Frankl, „Człowiek w poszukiwaniu sensu", Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2009.
2. Viktor E. Frankl, „Żyj z sensem", Leyko, Kraków 2023.
3. Viktor E. Frankl, „Wola sensu. Założenia i zastosowanie logoterapii", Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2021.
