Ludmiła Jaszczenko
Komunikacja z rodzicami ma ogromne znaczenie dla poczucia bezpieczeństwa i dobrego samopoczucia dziecka.
Z powodu wojny na Ukrainie wiele rodzin zostało przymusowo rozdzielonych. Dzieci są oddzielone od swoich ojców, matek, sióstr, braci, dziadków. W najtrudniejszych przypadkach dzieci są oddzielone od obojga rodziców. Taka wymuszona separacja może prowadzić u dziecka do zaburzeń snu, odżywiania, zachowań społecznych i do rozwoju depresji, stanów lękowych i objawów stresu traumatycznego.
Jakie są oznaki traumatycznej separacji
Dziecko jest zmęczone, zdezorientowane, może wyglądać na przestraszone i zdenerwowane. Nieufność wobec innych dorosłych w takim czasie może być również sygnałem, który wskazuje, że dziecko przeżywa stres związany z rozłąką z bliskimi. Niektóre dzieci potrafią się zamknąć emocjonalnie, często płaczą, nie mają ochoty na komunikowanie się z rówieśnikami. Zachowanie dziecka może ulec zmianie – od apatycznego do pobudzonego emocjonalnie lub agresywnego, mogą pojawić się problemy z uwagą. Można również zauważyć, że dziecko boi się samotności, czy zapomina, jak samodzielnie iść do toalety. Objawy traumatycznej separacji mogą obejmować także problemy z jedzeniem lub spaniem, bóle głowy, bóle brzucha lub inne zaburzenia psychosomatyczne.
U bardzo małych dzieci można zaobserwować zaburzenia snu i odżywiania, częsty płacz lub oznaki rozchwiania emocjonalnego.
Jak pomóc dziecku przetrwać ten trudny okres
Najważniejsze jest nawiązanie i utrzymanie relacji opartej na zaufaniu do osoby dorosłej, z którą przebywa dziecko.
Dużo łatwiej jest, gdy dziecko jest z mamą lub babcią. Wsparciem dla niego są bliscy. Należy pamiętać, że również stan psycho-emocjonalny osoby dorosłej jest bardzo ważny. Dlatego, jeśli jesteś mamą lub babcią i też jest wam trudno przejść przymusową migrację, poszukajcie pomocy u specjalistów. Stabilizując swój stan psycho-emocjonalny będziecie mogli skuteczniej wspierać swoje dziecko na drodze do przystosowania się do nowych warunków.
Jeśli dziecko zostanie odseparowane od najbliższych krewnych, jak ojciec i matka, zadaniem dorosłych opiekujących się dzieckiem będzie budowanie relacji opartych na zaufaniu. Nie ma potrzeby „kupowania” dziecka cukierkami. Ważne będzie wsparcie, gdy dziecko będzie smutne, płaczące. Zadbajcie wtedy o podstawowe potrzeby dziecka. Zapewnijcie dziecko, że jest bezpieczne i może wam zaufać. Jeśli dziecko jest małe, im częściej je przytulacie, tym łatwiej będzie mu przeżywać stres. Pamiętajcie, kontakt fizyczny jest ważnym elementem wsparcia psychologicznego, ale tylko za zgodą dziecka. Więc po prostu zapytajcie je, czy chce być przytulone.
Bajkoterapia i terapia przez zabawę
Dobrym narzędziem wsparcia psychologicznego dla młodszych dzieci jest bajkoterapia i terapia przez zabawę. Odtwarzając sytuacje lękowe, dziecko uwalnia wewnętrzne napięcie i stres na zewnątrz. Dlatego zachęcamy do oferowania gier tematycznych z samochodami, lalkami itp. Zaproponujcie dziecku napisanie historii o bliskich, lub razem napiszcie list i wyślijcie go pocztą.
Jeśli to możliwe, organizujcie stały kontakt z bliskimi – telefoniczny lub wideo przez komunikatory.
Młodzież, która doświadcza zmiany otoczenia i rozłąki z bliskimi i przyjaciółmi, można wspierać rozmowami, cierpliwością i zrozumieniem tego, że nastolatek może zachowywać się denerwująco, a zarazem być akceptowany przez innych. Zaproponujcie swojemu nastolatkowi pomoc psychologa.
Stosujcie takie zachowania:
- mówcie do dziecka spokojnym głosem,
- bądźcie cierpliwi,
- dbajcie o podstawowe potrzeby dziecka,
- pomóżcie dziecku skontaktować się z bliskimi,
- zapewnijcie dziecko, że jest bezpieczne,
- porozmawiajcie o jego emocjach,
- zapytajcie, czy dziecko chce być przytulone,
- organizujcie zabawy terapeutyczne, rysujcie.
Dzieciom doświadczającym separacji dobrze pomagają praktyki psychologiczne, które odzwierciedlają kulturę i język dziecka. Dlatego zachęcamy do kontaktu z ukraińskimi psychologami, którzy są w waszym mieście, lub poszukania specjalisty, który pomoże dziecku online.
Numery telefonów do uzyskania pomocy psychologicznej:
• Platforma Mindly 0 800 4000 23 (z Ukrainy), +38 050 493 0307 (z zagranicy);
• Bezpłatna infolinia Czerwonego Krzyża Porozmawiajmy 0 800 331 800;
• Stowarzyszenie doskonalenia zawodowego psychologów i psychoterapeutów na Ukrainie. Numer telefonu psychologicznej pomocy kryzysowej: 096 260 1575;
• Fundacja Charytatywna Głosy Dzieci pomaga dzieciom przezwyciężyć psychologiczną traumę wojny. 095 785 6069.
Ludmiła Jaszczenko jest psychologiem klinicznym.
Kontakt:
+48 667 425 759 (Polska)
FUNDACJA KAŻDY WAŻNY
Centrum Rozwoju i Terapii dzieci, młodzieży i dorosłych w Olsztynie
https://kazdywazny.pl/
CZTYAJ TAKŻE:
Zdjęcie: Pixabay.com
