Dziecko w przedszkolu czy na kolonii – czyli co warto wiedzieć o rozprzestrzenianiu się koronawirusa
- Redakcja
- Kategoria: ZDROWIE

specjalista pediatra
Kolejne tygodnie przynoszą coraz więcej informacji na temat koronawirusa. Rośnie również nasza wiedza odnośnie dróg rozprzestrzeniania się choroby. Informacje te wydają się szczególnie istotne w momencie stopniowego wycofywania powszechnych obostrzeń. A dla rodziców mogą się okazać tym bardziej cenne w kontekście podejmowania decyzji o wysłaniu dziecka do przedszkola, oddziału szkolnego czy już niedługo na letni wypoczynek.
W jaki sposób zatem można, a w jaki nie można się zarazić?
W jaki sposób zatem można, a w jaki nie można się zarazić?
Droga kropelkowa
Uważa się, że wirus rozprzestrzenia się przede wszystkim poprzez relatywnie duże kropelki śliny uwalniane podczas kichania i kaszlu. Najważniejsze jest wiec zasłanianie w takich sytuacjach ust i nosa zgiętym łokciem. To właśnie dlatego zaleca się również zachowanie przynajmniej dwumetrowego odstępu pomiędzy osobami. W opublikowanej ostatnio kanadyjskiej metaanalizie stwierdzono, że wspomniany dystans społeczny przekłada się na zmniejszenie ryzyka zakażenia o ponad 80%.
Droga powietrzna
Aktualne badania wskazują, że cząsteczki wirusa mogą być również zawarte w niedostrzegalnym aerozolu powstającym w trakcie mówienia i oddychania. Ustalono, że może się on unosić w pomieszczeniu nawet do trzech godzin po wyjściu chorej osoby. Z tego względu – mimo różnych kontrowersji – zasadne wydaje się używanie maseczek zasłaniających (co ważne!) zarówno usta jak i nos. We wspomnianym już kanadyjskim badaniu wykazano, że korzystanie z maseczek chirurgicznych zmniejsza ryzyko zakażenia o blisko 70%. Inaczej działają najpowszechniej używane osłony bawełniane: chronią one przede wszystkim otoczenie ich użytkownika, a nie jego samego. Znaczy to, że taką maseczkę nosimy DLA KOGOŚ, a nie dla nas samych. Z powodu osadzających się na niej zanieczyszczeń ważne jest unikanie jej dotykania palcami, umiejętne zdejmowanie za pomocą gumek lub troczków oraz regularne pranie po każdym użyciu. Zupełnie osobnym w tym temacie zagadnieniem jest używanie odkurzacza – zaleca się, by korzystać z niego po minimum 24 godzinach od opuszczenia pomieszczenia przez chorą osobę.
Droga kontaktowa
Nie jest to najczęstszy sposób zakażenia, jednak warto pamiętać, że wirus może być obecny na różnorakich powierzchniach i przedmiotach. Do tych najbardziej narażonych należą najczęściej dotykane: klamki, przyciski, uchwyty, poręcze i pieniądze. Warto również pamiętać o wspólnie użytkowanym sprzęcie komputerowym (klawiatury i myszki), telefonach, domofonach czy sprzęcie kuchennym (czajniki, ekspresy, mikrofalówki). Dobrze jest regularnie dezynfekować tego rodzaju sprzęty. W sposób oczywisty należy również zachowywać ostrożność podczas korzystania z bankomatów, biletomatów i terminali płatniczych. Co ciekawe, ustalono, że różna jest przeżywalność wirusa w zależności od podłoża – najszybciej ginie na powierzchniach chropowatych (papier, tektura – do 24 godzin), a najpóźniej na gładkich (stal, plastik, szkło – do kilku dni). W związku z tym możliwość zarażenia się przez przesyłki kurierskie nie wydaje się istotna. Mimo to warto jest w miarę możliwości usuwać opakowania zewnętrzne, gdy ustawiamy zakupy w spiżarni.
Nie jest to najczęstszy sposób zakażenia, jednak warto pamiętać, że wirus może być obecny na różnorakich powierzchniach i przedmiotach. Do tych najbardziej narażonych należą najczęściej dotykane: klamki, przyciski, uchwyty, poręcze i pieniądze. Warto również pamiętać o wspólnie użytkowanym sprzęcie komputerowym (klawiatury i myszki), telefonach, domofonach czy sprzęcie kuchennym (czajniki, ekspresy, mikrofalówki). Dobrze jest regularnie dezynfekować tego rodzaju sprzęty. W sposób oczywisty należy również zachowywać ostrożność podczas korzystania z bankomatów, biletomatów i terminali płatniczych. Co ciekawe, ustalono, że różna jest przeżywalność wirusa w zależności od podłoża – najszybciej ginie na powierzchniach chropowatych (papier, tektura – do 24 godzin), a najpóźniej na gładkich (stal, plastik, szkło – do kilku dni). W związku z tym możliwość zarażenia się przez przesyłki kurierskie nie wydaje się istotna. Mimo to warto jest w miarę możliwości usuwać opakowania zewnętrzne, gdy ustawiamy zakupy w spiżarni.
Żywność i woda
Choć dotychczas nie udowodniono, by droga pokarmowa miała istotne znaczenia dla rozprzestrzeniania się choroby, warto zwrócić uwagę na kilka szczegółów. Przede wszystkim należy zadbać o szczególną higienę rąk podczas przygotowywania posiłków. Warto bowiem pamiętać, że wirus wydalany jest nie tylko przez układ oddechowy, ale również z moczem i stolcem. Innym ważnym aspektem jest fakt, że trwająca 30 minut obróbka termiczna potraw w temperaturze 60 stopni Celsjusza niszczy wirusa. Poleca się ponadto, aby produkty gotowe do spożycia nie miały kontaktu z tymi dopiero co kupionymi. Szczególnej uwagi wymagają w tym kontekście smakołyki przeznaczone do konsumpcji bez mycia i gotowania (np. wyroby cukiernicze i pieczywo).
Choć dotychczas nie udowodniono, by droga pokarmowa miała istotne znaczenia dla rozprzestrzeniania się choroby, warto zwrócić uwagę na kilka szczegółów. Przede wszystkim należy zadbać o szczególną higienę rąk podczas przygotowywania posiłków. Warto bowiem pamiętać, że wirus wydalany jest nie tylko przez układ oddechowy, ale również z moczem i stolcem. Innym ważnym aspektem jest fakt, że trwająca 30 minut obróbka termiczna potraw w temperaturze 60 stopni Celsjusza niszczy wirusa. Poleca się ponadto, aby produkty gotowe do spożycia nie miały kontaktu z tymi dopiero co kupionymi. Szczególnej uwagi wymagają w tym kontekście smakołyki przeznaczone do konsumpcji bez mycia i gotowania (np. wyroby cukiernicze i pieczywo).
Zwierzęta
Według aktualnych doniesień stwierdzono przypadki transmisji wirusa na zwierzęta domowe – przede wszystkim psy i koty. Co ciekawe jednak, udowodniono, że to milusińscy zarażali się od ludzi, a nie odwrotnie. Warto o tym pamiętać, gdy np. spacerujemy w uczęszczanych miejscach z psem lub przebywamy na kwarantannie z kotem. Innym zagadnieniem jest możliwość przenoszenia choroby przez komary i kleszcze – aktualnie uważa się, że takiego ryzyka nie ma.
Woda w basenach
Na koniec dobra informacja dla dzieci – w ramach dotychczasowych obserwacji nie stwierdzono przypadków zarażenia się podczas korzystania z basenów, jacuzzi czy parków wodnych. Podczas zabawy zaleca się jednak utrzymywanie standardowych środków ochronnych (przede wszystkim higieny dłoni, dwumetrowego dystansu i zasłaniania ust i nosa, gdy nie przebywa się bezpośrednio w wodzie).
Tyle możemy się dowiedzieć z doniesień naukowych. Pozostaje otwartym pytanie, czy i ewentualnie w jakim stopniu można tę wiedzę przełożyć na rzeczywistość funkcjonowania dziecka. W praktyce może się bowiem okazać, że nie wszystkie z proponowanych rozwiązań są w ogóle implementowalne. I jak to się często zdarza - pozostanie nam szukać złotego środka.
Według aktualnych doniesień stwierdzono przypadki transmisji wirusa na zwierzęta domowe – przede wszystkim psy i koty. Co ciekawe jednak, udowodniono, że to milusińscy zarażali się od ludzi, a nie odwrotnie. Warto o tym pamiętać, gdy np. spacerujemy w uczęszczanych miejscach z psem lub przebywamy na kwarantannie z kotem. Innym zagadnieniem jest możliwość przenoszenia choroby przez komary i kleszcze – aktualnie uważa się, że takiego ryzyka nie ma.
Woda w basenach
Na koniec dobra informacja dla dzieci – w ramach dotychczasowych obserwacji nie stwierdzono przypadków zarażenia się podczas korzystania z basenów, jacuzzi czy parków wodnych. Podczas zabawy zaleca się jednak utrzymywanie standardowych środków ochronnych (przede wszystkim higieny dłoni, dwumetrowego dystansu i zasłaniania ust i nosa, gdy nie przebywa się bezpośrednio w wodzie).
Tyle możemy się dowiedzieć z doniesień naukowych. Pozostaje otwartym pytanie, czy i ewentualnie w jakim stopniu można tę wiedzę przełożyć na rzeczywistość funkcjonowania dziecka. W praktyce może się bowiem okazać, że nie wszystkie z proponowanych rozwiązań są w ogóle implementowalne. I jak to się często zdarza - pozostanie nam szukać złotego środka.
Piśmiennictwo:
https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/prevent-getting-sick/how-covid-spreads.html
https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/prevent-getting-sick/prevention.html
https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/faq.html
Zdjęcie ilustracyjne/Pixabay.com