O pożytkach i społecznym postrzeganiu ceremonii zaślubin

prof. Jakub Isański
socjolog

W badaniu społecznym zrealizowanym przez Centrum Badania Opinii Społecznej w 2015 roku, ponad 80% Polaków zadeklarowało, że ceremonia ślubu jest dla nich „bardzo ważna” lub „ważna”. Tych, którzy stwierdzi, że nie przywiązują do tego wagi było niecałe 20%. Odsetki te w ostatnich latach nie uległy znaczącym zmianom. Co sprawia, że tak wiele osób uważa ślub za istotny?

Ślub, z socjologicznej perspektywy, to jeden z tzw. rytuałów przejścia, szczególnego w życiu każdego człowieka wydarzenia, po którym zyskujemy nowy status - nowe miejsce w społeczeństwie, nowe obowiązki i przywileje. Oczywiście, jest to także dobra okazja do spotkania w gronie rodzinnym, zobaczenia się z niewidzianymi od dawna bliższymi i dalszymi krewnymi, wspólnego biesiadowania, opowieści i wspominania dziejów rodzinnych.

Bardzo ciekawe są więc zmiany, jakie dają się na tym polu obserwować w ostatnich latach - coraz częściej wśród gości umieszczamy znajomych i przyjaciół, a ich szczególne miejsce dowodzi przesunięcia punktu ciężkości w naszych codziennych relacjach z innymi w stronę osób, które są z nami od niedawna. Bywa także, iż na ceremonie ślubne i wesela zapraszani są koledzy z pracy. Wszystko to sprawia, że fotografie ślubne są już nie tylko zapisem historii naszych rodzin, ale także szerszych kręgów towarzyskich i przyjacielskich, w których uczestniczymy. Kolejna zmiana wynika z coraz mniej licznych rodzin - mniejsze rodziny oznaczają mniejszą pulę potencjalnych gości i tutaj lukę wypełniają wspomniani przyjaciele i znajomi. Wyzwaniem przy weselnych uroczystościach jest także coraz większa skala migracji - tak krajowych, jak i międzynarodowych, wskutek których dla wielu naszych krewnych ewentualne uczestnictwo w ślubie oznacza konieczność dalekiej i kosztownej podróży. I wreszcie argumenty finansowe - rodzinne wesele, ze znaczną liczbą zaproszonych gości, to niemały wydatek. W tej sytuacji coraz częściej młodzi mogą zadawać sobie pytanie, czy organizować taką uroczystość.

Z drugiej jednak strony, wspomniany na początku tekstu wysoki odsetek osób traktujących ślub jako coś ważnego, zdaje się wskazywać, że nie tylko o pieniądze tutaj chodzi. Dla wielu osób nie tylko zawarcie sakramentalnego małżeństwa, ale i okazja do niepowtarzalnego świętowania tego wydarzenia w gronie rodzinnym jest wyjątkowa i niepowtarzalna. To właśnie z tego powodu, nawet wiele osób mieszkających na stałe zagranicą, wraca tutaj, by zorganizować i przeżyć ten dzień wśród swoich bliskich.