Skuteczna ochrona dzieci przed cyberprzemocą

W materiale „Cyberprzemoc – skąd się biorą i jak działają internetowi chuligani" opisaliśmy cyberprzemoc i jej rodzaje jako groźną i destrukcyjnie wpływającą na dzieci i młodzież. Bez wsparcia dorosłych ofiary same mogą sobie nie poradzić z problemem. Istnieją jednak, na szczęście, sprawdzone sposoby przeciwdziałania temu skrajnie negatywnemu zjawisku. Poniżej opisujemy najskuteczniejsze z nich.

 

 

 

Niektóre metody ochrony dzieci przed zagrożeniami związanymi z cyberprzemocą zalecają psycholodzy.

 

- Po pierwsze, od najmłodszych lat trzeba budować z dzieckiem pozytywną relację opartą na zaufaniu. Jeśli wypracuje się takie porozumienie i dobrą komunikację, to wtedy dziecko samo przyjdzie do nas, żeby nam powiedzieć, że ma jakiś problem, albo że ktoś mu zrobił coś złego – mówi Jan Gołębiowski w rozmowie opublikowanej na portalu zdrowie.pap.pl.

 

Po drugie, ekspert zaleca bieżące interesowanie się tym, co nasze dziecko robi, nie tylko w szkole, ale i w wolnym czasie.

 

- Rodzic powinien wiedzieć w jakie gry gra jego dziecko, co w nich jest, a także co ogląda w Internecie. Nie wystarczy przepytać dzieci jak im idzie w szkole, trzeba też pytać je o ich inne aktywności i zainteresowania. Powinno to być naturalne, jak w rozmowie przyjaciół – mówi Jan Gołębiowski.

 

Po trzecie, eksperci zalecają angażowanie dzieci w atrakcyjne dla nich zajęcia pozaszkolne, np. sportowe lub artystyczne. Gdy młody człowiek ma czas wypełniony ciekawymi zajęciami i realnym kontaktem z rówieśnikami, nie poświęca się już w tak znacznym stopniu aktywności w sieci internetowej.

 

 

 Nie zawsze jednak, pomimo starań i troski rodziców, udaje się uchronić dziecko przed cyberprzemocą. Nie ma też, niestety, uniwersalnej recepty na to jak rozpoznać, że dane dziecko padło ofiarą przemocy internetowej.

 

- Dzieci są bardzo różne, w związku z czym bardzo różnie też mogą reagować na dotykające ich problemy. Dlatego trzeba je uważnie obserwować. Kiedy zauważymy, że dziecko zmieniło swoje dotychczasowe zachowanie, np. ktoś był dotąd gadatliwy, a nagle stał się cichy, albo odwrotnie, trzeba się dowiedzieć czy nie dzieje się coś złego. Oznaką problemów mogą być też: ponury nastrój, kłopoty ze snem, z jedzeniem, nauką, rezygnacja z zainteresowań, drażliwość, skrywany płacz czy też wzrost agresji – mówi Jan Gołębiowski.

 

 

 

Inne metody profilaktyki, które powinni realizować nie tylko rodzice, ale także szkoły i inne instytucje, obejmują:

 

• Psychoedukację i rozmowy o grożących konsekwencjach (także prawnych) bycia sprawcą przemocy w sieci.

• Uświadamianie świadkom, że nie powinni być bierni wobec obserwowanej agresji elektronicznej, lecz powinni zgłaszać nieodpowiednie treści do administratorów stron, nauczycieli, opiekunów albo na Policję.

• Uświadamianie internautom, że powielanie i udostępnianie innym przykrych dla ofiary treści to współuczestniczenie w akcie przemocy.

 

Kolejną linią obrony, którą dysponują rodzice jest tzw. profilaktyka techniczna. Chodzi o wszelkiego rodzaju techniczne możliwości blokowania dostępu dzieci do nieodpowiednich treści. 

 

 

W Polsce dostępnych jest już sporo rzetelnych, edukacyjnych stron internetowych, zawierających porady ekspertów na temat skutecznych metod ochrony dzieci przed szkodliwymi treściami w Internecie, a także radzenia sobie z cyberprzemocą. Godne polecania są następujące serwisy:

 

 

Można się z nich dowiedzieć m.in., kiedy najlepiej wręczyć dziecku pierwszego smartfona czy tablet, jak często i intensywnie – z perspektywy zdrowia – dziecko może korzystać z takich urządzeń, a także jak:

 

 

Walka z zagrożeniami internetowymi nie jest jednak prosta. Można wręcz powiedzieć, że trochę przypomina walkę z wiatrakami. 

 

- Praktyka pokazuje, że zakładanie w komputerach lub smartfonach blokady dostępu do określonych treści sprawdza się tylko w przypadku małych dzieci. Nastolatki bez problemu potrafią te blokady ominąć. W Internecie nie brakuje poradników na temat tego, jak zdjąć takie blokady. Mogą też uzyskać dostęp do sieci u kolegów czy koleżanek – uczula Maciej Kępka, ekspert NASK.

 

 

Warto też, w kontekście zagrożeń online, znać numery infolinii, gdzie można uzyskać bezpłatną, fachową pomoc i wsparcie:

 

• telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci: 800 100 100

• telefon zaufania dla dzieci i młodzieży: 116 111.

 

Nielegalne treści odnalezione w Internecie (np. związane z seksualnym wykorzystywaniem dzieci) można zgłaszać na stronie Dyżurnet.pl prowadzonej przez zespół ekspertów Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej (NASK), a także na policję.