Zmarła Wanda Półtawska – lekarka, obrończyni życia, przyjaciółka Jana Pawła II

 

 

Dr Wanda Półtawska urodziła się w Lublinie w 1921 r. W okresie II wojny światowej, jako harcerka, włączyła się w walkę konspiracyjną z niemieckim okupantem oraz uczestniczyła w tajnym nauczaniu. Aresztowana w 1941 r. przez gestapo, była torturowana, a następnie uwięziona, wywieziona do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Ravensbrück z zaocznym wyrokiem śmierci. Stała się tam ofiarą pseudomedycznych eksperymentów niemieckich lekarzy.

 

Po wojnie ukończyła medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim, uzyskała też oba stopnie specjalizacji i doktorat z psychiatrii. W 1967 zorganizowała Instytut Teologii Rodziny przy Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie i kierowała nim jako profesor przez 33 lata. W latach 1981–1984 wykładała w Instytucie Studiów nad Małżeństwem i Rodziną im. Jana Pawła II przy Papieskim Uniwersytecie Laterańskim w Rzymie.

 

Prowadziła badania tak zwanych dzieci oświęcimskich – ludzi, którzy jako dzieci trafili do obozów koncentracyjnych, później poświęciła się poradnictwu małżeńskiemu i rodzinnemu. Stworzyła na ten temat wiele opracowań.

 

 

 

Była też aktywna w działalności społecznej – jako inicjatorka działań upamiętniających Polki, więźniarki Ravensbrück i ofiary niemieckich lekarzy, a także jako radna miasta Krakowa.

 

„Jednym z obszarów, którym poświęcała najwięcej uwagi, była ochrona życia. To też wyniosła z obozu – była świadkiem jak SS-man wrzuca do pieca nowonarodzone dziecko. Wstrząśnięta postanowiła, że jeśli przeżyje, będzie walczyć o życie każdego dziecka. – Jako lekarz nigdy nie miałam wątpliwości, że aborcja jest zbrodnią dotykającą dziecko i kobietę – powtarzała” – napisał na swojej stronie internetowej gosc.pl tygodnik „Gość Niedzielny”.

 

Była przeciwniczką legalizacji związków osób tej samej płci oraz adopcji dzieci przez pary homoseksualne, krytykowała pod tym kątem działania środowisk LGBT.

 

W maju 2014, z okazji kanonizacji swojego przyjaciela – papieża Jana Pawła II - była inicjatorką i autorką tekstu „Deklaracji wiary lekarzy katolickich i studentów medycyny w przedmiocie płciowości i płodności ludzkiej”, którą podpisało prawie 4 tys. osób, w tym lekarze (m.in. 59 profesorów medycyny), pielęgniarki, studenci medycyny i inni.

 

Deklaracja zawiera m.in. stwierdzenie, że „moment poczęcia człowieka i zejścia z tego świata zależy wyłącznie od decyzji Boga”, „płeć człowieka dana przez Boga jest zdeterminowana biologicznie i jest sposobem istnienia osoby ludzkiej”, „podstawą godności i wolności lekarza katolika jest wyłącznie jego sumienie oświecone Duchem Świętym i nauką Kościoła i ma on prawo działania zgodnie ze swoim sumieniem i etyką lekarską, która uwzględnia prawo sprzeciwu wobec działań niezgodnych z sumieniem”.

 

„Największą krytykę wywołał punkt, w którym lekarze deklarowali, że uznają pierwszeństwo prawa Bożego nad prawem ludzkim. (…) Sojusz Lewicy Demokratycznej wzywał Ministerstwo Zdrowia do zrywania kontraktów z lekarzami, którzy odmawiają pacjentom wykonywania świadczeń zdrowotnych powołując się na Deklarację. Deklaracja została uznana jednak za zgodną z polskim prawem przez Naczelny Sąd Lekarski.” - przypomina tygodnik „Gość Niedzielny” na swojej stronie gosc.pl w tekście wspomnieniowym poświęconym dr Wandzie Półtawskiej.

 

Znana jest jej bliska znajomość z ks. Karolem Wojtyłą, kardynałem krakowskim, późniejszym papieżem. Poznała go poszukując spowiednika, który pomógłby jej znaleźć swoje miejsce w życiu po traumie obozu.

 

„Ich znajomość zamieniła się w przyjaźń, trwającą aż do śmierci Papieża. Kiedy w 1962 roku Wanda zachorowała na złośliwy nowotwór, biskup Wojtyła napisał list z prośbą o modlitwę do włoskiego kapucyna, o. Pio. Nowotwór w niewytłumaczalny sposób zniknął, a Wanda wróciła do pełnego zdrowia.” – pisze autor tekstu na stronie internetowej gosc.pl tygodnika „Gość Niedzielny”.

 

Znajomość ks. Karola Wojtyły z rodziną Półtawskich ukształtowała jego sposób myślenia o małżeństwie i wpłynęła na kształt jego teologii ciała.

 

Dr Wanda Półtawska była trzecią córką Adama Franciszka Wojtasika, urzędnika pocztowego, i Anny z domu Chaber. Jej mąż – Andrzej Półtawski (1923–2020) – był profesorem filozofii. Wykładał na Uniwersytecie Jagiellońskim i na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Mieli cztery córki.