Z początkiem maja wchodzi w życie rozporządzenie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (KRRiT) dotyczące oznaczeń treści w serwisach streamingowych, które mogą mieć zły wpływ na nieletnich. Do obecnych oznaczeń wiekowych w telewizji dojdą: P (przemoc), S (seks), W (wulgaryzmy) i N (narkotyki).
 

Przepisy krajowe i zagraniczne

Nowe rozporządzenie nie będzie dotyczyć największych i najpopularniejszych serwisów w Polsce, takich jak Netfliks i HBO Max, ponieważ pierwszego nadawcę obowiązuje system oznaczeń z Holandii, a drugiego z Czech – czyli krajów, w których są zarejestrowane.
 
Obowiązek stosowania oznaczeń KRRiT mają serwisy zarejestrowane w Polsce (Player, Polsat Box Go, Canal+ online). Reszta będzie działać w myśl kodeksów krajów, w których uzyskały licencję.
 
870 hand 1100895 1280
 
Jak zaznacza portal Wirtualne media duże platformy streamingowe mają niekiedy precyzyjniejsze systemy ostrzegania niż propozycja KRRiT. Na przykład produkcje trafiające na Netfliksa zawierają komunikaty o przemocy, seksie, wulgaryzmach, używkach (alkohol, narkotyki), ale też o scenach samobójstw i ujęciach z migającym światłem, co może być szkodliwe dla osób z padaczką. Z drugiej strony przepisy zagraniczne są często bardziej liberalne.
 

Ograniczenia dla odbiorców poniżej 12 lat

Według nowych zapisów zawartych w rozporządzeniu KRRiT „osoby poniżej 12. roku życia nie powinny oglądać patologicznych form współżycia społecznego lub sprowadzających wizję świata do zachowań seksualnych, lub erotyki, a zwłaszcza prezentujących je w sposób prymitywny, uproszczony lub brutalny" – czytamy na stronie WirtualneMedia.pl.
 
„Nie można prezentować zachowań seksualnych oderwanych od uczuciowych potrzeb człowieka ani prezentować wizję dorosłości eksponującą nadmiernie przemoc lub pokazywać zachowań nagannych bez jednoznacznych ocen etycznych”.
 
870 KADR pexels cottonbro 4842497
 
W tej grupie wiekowej zakazane jest aprobowanie manipulowania ludźmi w celu osiągnięcia osobistych korzyści i prezentowanie przedmiotowego traktowania ludzi lub zwierząt. „Nie można promować zachowań konsumpcyjnych i hedonistycznych przedstawiając takich postaci jako bohaterów". Zabronione jest również aprobowanie zażywania narkotyków i promowania innych uzależnień (w tym od mediów społecznościowych czy hazardu), a także zachowań, które zagrażają zdrowiu i życiu.
 
W tym ostatnim zestawieniu znajdują się: seks z przypadkową osobą, narkotyki, szybka jazda samochodem.
 

Zapisy ograniczające dostęp młodzieży poniżej 16 lat

Podobne ograniczenia dotyczą dzieci poniżej 16. roku życia. Nie można w nich pokazywać dyskryminacji, seksu czy usprawiedliwiać przemocy. Wspomniane zachowania nie mogą być też wyznacznikiem sukcesu życiowego filmowego bohatera, nagrodą lub oznaką sprytu życiowego.
 
„Nie można ukazywać obrazów aktywności seksualnej w oderwaniu od uczuć wyższych (np. seks z przypadkową osobą, seks dla osiągnięcia korzyści materialnych lub społecznych, seks dla rozładowania napięcia emocjonalnego). Zakazane jest aprobowanie przyjmowania środków psychoaktywnych, usprawiedliwianie wandalizmu lub przemocy wobec zwierząt" – informują Wirtualne media.
 
870 KADR pexels cottonbro 4107158
 

Nowe znaki graficzne ostrzeżeń

Nowością w rozporządzeniu KRRiT są symbole graficzne ostrzegające przed konkretnymi zagrożeniami. Za pośrednictwem szarawych kwadratów z literkami P, S, W, N serwisy streamingowe mają ostrzegać odpowiednio przed przemocą, seksem, wulgaryzmami i narkotykami.
 
Na platformy, które nie zastosują się do rozporządzenia może zostać nałożona kara. W przypadku zagranicznych serwisów nie będzie to praktycznie możliwe, gdyż podlegają jurysdykcji innych regulatorów, często bardziej liberalnych niż KRRiT.
 
W Netfliksie czy HBO Max wiele produkcji z przemocą lub nadużywaniem alkoholu jest oznaczonych jako dostępnych od 16. lub nawet 13. roku życia (np. serial „Stewardesa” z HBO Max).
 

Symbole łatwe do odnalezienia

Poprzednie rozporządzenie KRRiT obowiązywało od 2013 roku. Obecnie wszystkie symbole (poprzednie i nowe) muszą być widoczne „w taki sposób, aby użytkownik mógł z łatwością zapoznać się z oznaczeniem zarówno w chwili wyboru audycji i innych przekazów, jak i w trakcie ich trwania".
 
Oprac.: wit
Źródło: naTemat.pl, wirtualnemedia.pl
Zdjęcia: Pixabay.com, Pexels.com