,,Rodzina a rozwój społeczno-gospodarczy. Strategiczne znaczenie polityki prorodzinnej” to tytuł wystąpienia prof. Michała A. Michalskiego, które miało miejsce podczas konferencji ministrów ds. rodziny i polityki społecznej Grupy Wyszehradzkiej.Uczestnicy konferencji
Spotkanie ministrów ds. rodziny i polityki społecznej Grupy Wyszehradzkiej odbyło się dziś rano. Miało formę wideokonferencji. Gospodarzem i organizatorem wydarzenia była strona polska. Uczestniczyli w nim: Katalin Novák, minister ds. rodziny Węgier, Milan Krajniak, minister pracy, spraw socjalnych i rodziny Republiki Słowackiej, Martina Štěpánková, wiceminister pracy i spraw społecznych Republiki Czeskiej.
Polskę reprezentowali: minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg, Szymon Szynkowski vel Sęk, sekretarz stanu w ministerstwie spraw zagranicznych, pełnomocnik rządu ds. polskiego przewodnictwa w Grupie Wyszehradzkiej oraz obchodów jubileuszu trzydziestolecia współpracy Grupy Wyszehradzkiej i minister Barbara Socha, pełnomocnik rządu ds. polityki demograficznej.
Prezentacja prof. Michalskiego podstawą dyskusji
Wprowadzenie do dyskusji wygłosiła minister Marlena Maląg, podkreślając znaczenie rodzin dla państwa oraz działania, jakie podejmują polskie władze, by usytuować rodzinę w centrum uwagi przy licznych projektach podejmowanych na rzecz ich rozwoju i stabilizacji.
Podstawą do dyskusji i wymiany poglądów była prezentacja prof. Michała A. Michalskiego, kulturoznawcy z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, prezesa Instytutu Wiedzy o Rodzinie i Społeczeństwie, eksperta Polskiego Forum Rodziców zajmującego się wpływem rodzin na gospodarkę.
Temat prezentacji to ,,Rodzina a rozwój społeczno-gospodarczy. Strategiczne znaczenie polityki prorodzinnej”. Prof. Michał Michalski przedstawił przegląd badań, które potwierdzają, że rodzina powinna stanowić fundament rozwoju społeczno-gospodarczego. Podkreślił, iż przedstawiane przez niego dane, dają dowody, że o polityce prorodzinnej trzeba myśleć spójnie i wielowymiarowo.
Rodzina to fundament, także w ekonomii
Punktem wyjścia prezentacji prof. Michalskiego było twierdzenie o fundamentalnym znaczeniu rodziny dla ciągłości i trwałości społecznej. Pod względem kulturowym jest ona ,,pasem transmisyjnym”, dzięki któremu kolejne pokolenia otrzymują cały dorobek kulturowy: wiedzę, technologię, obyczaje, tradycję. Rodzina przygotowuje i włącza swych członków w szersze struktury społeczne.Wykładowca powołał się na tezę Adama Smitha, ojca klasycznej ekonomii, mówiącą, iż u podstaw pomyślności kraju leży liczba jego ludności. Inni ekonomiści także dostrzegają rolę rodziny w gospodarce i przyznają, że zaniedbania na tym polu mogą odbić się niekorzystnie na ekonomii. Na problem niedocenienia przez ekonomistów znaczenia rodziny zwrócił uwagę laureat Nagrody Nobla (1992) z dziedziny ekonomii Gary S. Becker. Wzrost populacji jest zjawiskiem ekonomicznie pożądanym, twierdzi wielu naukowców.
Prof. Michalski przedstawił też teorię techno-fizjologicznej ewolucji. Pokazuje ona, że przyspieszenie rozwoju naukowo-technicznego zbiega się w historii ludzkości z przyspieszeniem wzrostu demograficznego. Dowodzi tego ostatnie 200 lat rozwoju cywilizacji, kiedy doszło do eksplozji innowacyjności, podczas gdy liczba ludności na ziemi osiągnęła siedem miliardów.
Tezy o związku rodziny z dobrobytem społecznym
Główne tezy przedstawione i przekonywująco udowodnione przez naukowca brzmią następująco:
- dobrze funkcjonująca i prosperująca rodzina jest kluczem do dobrostanu i dobrobytu społeczeństwa;
- rodzina jest fundamentem stabilności, bogactwa i rozwoju społeczności lokalnych, które warunkują rozwój społeczności państwowej.
Prof. Michał Michalski w swoim wystąpieniu podał liczne dowody na to, że dochód narodowy byłby o wiele niższy, gdyby nie praca wykonywana w rodzinach.
Wartość pracy wykonywanej w rodzinnym gospodarstwie domowym to od 30 do nawet 50 procent produktu krajowego brutto. Ten ogrom pracy wykonywany w rodzinach nie jest rejestrowany w żadnych oficjalnych statystykach. Przeciętny rodzic wykonuje czynności i musi posiadać wiedzę przynależną do najmniej 25 różnych zawodów.
Naukowcy udowodnili, że produkt krajowy brutto całej Unii Europejskiej oceniony za rok 2019 na poziomie 16,4 biliona euro, w rzeczywistości jest o 40 proc wyższy i wynosi prawie 23 biliony euro. Wynika to właśnie z tej dodatkowej pracy usługowej i wytwórczej wykonanej w rodzinach.
Rozpad rodziny to również wielkie koszty dla podatników
Gdy rodzina się rozpada to społeczeństwo i każdy podatnik ponoszą z tego powodu konkretne koszty. Brytyjska Relationships Foundation oceniła, że w 2018 roku rozpad rodzin w Wielkiej Brytanii kosztował podatników 51 mld funtów. Koszt ten rośnie z roku na rok. To bardzo dobrze pokazuje, dlaczego nie można zaniedbać realizacji zostawić polityki rodzinnej – podsumował prof. Michalski.
Nie tylko pieniądze
Nie jest prawdziwą teza, że tylko pieniądze determinują wyrównanie deficytów wychowawczych. To nie finanse, a jakość troski rodzicielskiej w wychowaniu w rodzinie decyduje o tym, czy nowe pokolenie zostanie dobrze przygotowane do wejścia w dorosłe życie.
Rodziny są głównymi producentami umiejętności – twierdzi noblista James J. Heckman. Podsumowując – to rodzina jest fabryką kompetencji społecznych, stwierdził naukowiec.
Jaka jest recepta na sukces zawodowy
W środowisku rodzinnym u dzieci rozwija się odpowiedzialność, zaufanie, niezbędne, by mówić o dojrzałym obywatelu. Amerykanie sprawdzili, czy istnieje przepis na sukces w życiu zawodowym. Okazało się, że jest on stary jak świat. Kolejność ma znaczenie. Naukowcy z USA potwierdzili, że jeśli młody człowiek ukończy naukę w szkole średniej, zdobędzie pracę i weźmie ślub zanim zostanie rodzicem, to ma ok. 2 proc. szans na to, że dotknie go bieda, a ponad 75 proc. szans na to, że dołączy do klasy średniej zarabiając co najmniej 50 tys. dolarów rocznie.
Czym grozi spadek dzietności
Prof. Michalski przedstawił schemat pokazujący, jak spadek dzietności powodujący zmniejszenie populacji młodego pokolenia wpływa na obniżenie potencjału innowacyjności. Wzrasta wtedy poziom kosztów stałych sytemu społeczno-gospodarczego – mniejsza populacja musi utrzymać infrastrukturę, którą zbudowała populacja większa.Spadek dzietności oznacza spadek popytu, a ten oznacza spadek podaży. Spada więc liczba miejsc pracy, a to powoduje zmniejszenie ilości zawieranych małżeństw i zakładanych rodzin. Zmniejsza się poziom oszczędności. Okazuje się, że miłość rodzicielska jest jednym z głównych bodźców do oszczędzania.
Jak podsumował prof. Michalski, przywołane badania pozwalają na stwierdzenie, że rodzina warunkuje odtwarzanie i rozwój naszych społeczeństw. Struktura i stabilność rodziny są kluczowe dla rozwijania potencjału kolejnych pokoleń w obszarze społecznym i gospodarczym. Polityka prorodzinna nie powinna być traktowana jako koszt, ale jako inwestycja, a stosowane rozwiązania, sprzyjające dzietności, innowacyjności i spójności społecznej powinny być postrzegane jako prorozwojowe.
Polityka prorodzinna jest polityką prorozwojową i warto traktować ją jako strategicznie ważny obszar dla działań państwa w kontekście rozwoju i bezpieczeństwa naszych ojczyzn.
Na koniec wykładu prof. Michalski odniósł się do aktualnej sytuacji. W obliczu zagrożenia pandemicznego to właśnie rodzina błyskawicznie przejęła funkcje edukacyjne i opiekuńcze. Fakt ten potwierdza, że rodziny są na pierwszej linii frontu walki z epidemią i to polityka rodzinna będzie kluczowym narzędziem odbudowy społeczno-gospodarczej po pandemii, która się zakończy – konkludował poznański naukowiec.
.
Ministrowie dyskutują
Po wykładzie prof. Michała A. Michalskiego głos w dyskusji zabierali kolejno goście zagraniczni, którzy prezentowali osiągniecia i zamierzenia swoich państw w obszarze szeroko pojętej polityki rodzinnej.
Konferencja zorganizowana została w ramach obchodów jubileuszu trzydziestolecia współpracy Grupy Wyszehradzkiej, które rozpoczęły się wczoraj w Krakowie z udziałem premierów państw V4.
Pełen zapis konferencji znajduje się TUTAJ.
Źródło: MRiPS, oprac. wt
Zdjęcia: facebook.com/mripsRP
